Energiebedrijven zwijgen over herkomst kolen

Energiebedrijven weigeren, ondanks eerder gedane beloften, openheid van zaken te geven over de herkomst van de kolen die zij gebruiken. Hierdoor is de kans groot dat in Nederland kolen worden gebruikt die afkomstig zijn uit mijnen waar mensenrechten worden geschonden en het milieu ernstig wordt vervuild. Dit blijkt uit het vandaag in samenwerking met Greenpeace gepubliceerde SOMO-rapport The Black Box: Obscurity and Transparency in the Dutch Coal Supply Chain. SOMO en Greenpeace roepen de bedrijven op om transparant te zijn over de kolenketen en om consumenten de garantie te geven dat er geen kolen gebruikt worden uit mijnen waar mensenrechten en milieu zwaar onder druk staan.

Over de specifieke mijnen waar energiebedrijven E.ON, Vattenfall/Nuon, GDF Suez/Electrabel, RWE/Essent, DONG Energy, en EPZ (DELTA) de kolen vandaan halen is geen enkel bedrijf transparant. “Als bedrijven open zijn over de kolenketen kunnen mensenrechtenrechtenschendingen en milieuvervuiling in de kolenketen worden voorkomen. Maar de elektriciteitsbedrijven weigeren om deze informatie publiek te maken. Op deze manier volgen de bedrijven de aanbevelingen in internationale normen voor ketentransparantie zoals de OESO Richtlijnen voor multinationale ondernemingen niet”, zegt SOMO-senioronderzoeker Joseph Wilde-Ramsing.

Anderhalf jaar geleden zijn de energiebedrijven de Dutch Coal Dialogue (DCD) gestart met de belofte de transparantie over de aanvoerketen te vergroten. De DCD kwam tot stand na uitzendingen van het actualiteitenprogramma Netwerk en een discussie in de Tweede Kamer over zogenaamde ‘bloedkolen’ uit Colombia en Zuid-Afrika. Een meerderheid van de Kamer gaf in een debat met de staatssecretaris aan meer zicht te willen hebben op de kolenketen. Tot nu toe heeft de DCD geen concrete vooruitgang geboekt. Over een half jaar verstrijkt het mandaat van de DCD. Wilde-Ramsing: “Als de deelnemers snel openheid van zaken geven, valt die deadline nog te halen. De regering kan hen een duwtje in de rug geven, door ketentransparantie wettelijk te verplichten.”

Door een enquête onder energiebedrijven en beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) heeft SOMO kunnen achterhalen dat de grootste vijf leveranciers aan de Nederlandse markt Colombia, Australië, de Verenigde Staten, Zuid-Afrika en Rusland zijn. Het aandeel van Colombia en Rusland neemt toe. Diverse onderzoeken en rapportages laten zien dat in deze landen vaak grove misstanden plaatsvinden.

Rolf Schipper, campagneleider klimaat en energie bij Greenpeace: “Niemand wil stroom uit zijn stopcontact waarvoor in een ander land mensen uit hun dorpen zijn verdreven, of lucht en bodem zwaar vervuild zijn. Transparantie over de herkomst van kolen is daarom ontzettend belangrijk. Als de bouw van nieuwe kolencentrales door energiebedrijven RWE/Essent, E.ON en GDF Suez/Electrabel en C.GEN doorgaat, zal de kolencapaciteit in Nederland meer dan verdubbelen, waardoor de urgentie van transparante kolenketens nog groter wordt.”