SOMO onderzoekt het gebruik van belastingparadijzen door de grootste Europese banken

Belastingontwijking en ontduiking waren de afgelopen jaren prominent in het publieke debat aanwezig. Belastingontwijking is niet alleen oneerlijk tegenover burgers die netjes belasting betalen, het ontneemt overheden bovendien van belangrijke middelen die nodig zijn om armoede en ongelijkheid tegen te gaan. Het rapport dat Oxfam(opens in new window) vandaag lanceerde getiteld “Opening te Vaults: The Use of Tax Havens by Europe’s Biggest Banks” laat zien hoe belastingmisbruik landen wereldwijd schade toebrengt. SOMO verzamelde de data van openbare country-by-country rapporten van 20 Europese banken en deed een eerste analyse van de cijfers, die als input voor het Ofxam rapport is gebruikt.

Country-by-country reporting

Banken zijn na de introductie van de Europese richtlijn Capital Requirement uit 2013 verplicht nieuwe en aanvullende informatie openbaar te maken voor elk land waar ze actief zijn. Sinds 2015 zijn banken vereist om een lijst op te stellen met (de voornaamste) dochterondernemingen en het type activiteiten waarin ze verwikkeld zijn, de omzet, de winst voor belastingheffing, het aantal werknemers, de geldende vennootschapsbelasting en cijfers over ontvangen subsidies. Deze nieuwe, openbare data geven inzicht in de activiteiten en financiële profielen van banken in landen waar zij actief zijn.

SOMO’s onderzoek

De analyse van SOMO droeg bij aan het inzicht in de omvang en aard van het gebruik van belasting- en regelgevingparadijzen door de grootste banken in de EU. Het doel van dit onderzoek was om inzicht te krijgen in de activiteiten en financiële resultaten van banken, met een focus op belastingparadijzen. Daarnaast beoordeelde SOMO de bruikbaarheid van de country-by-country reporting (CBCR) data en deed beleidsaanbevelingen voor het verbeteren en uitbreiden van CBCR. Tenslotte werd er vastgesteld wat de meest gebruikte offshore centres (OFCs) zijn en wat de redenen zijn van banken om in verschillende soorten OFCs actief te zijn.

Grote banken maken disproportioneel gebruik van belastingparadijzen

Eén van de belangrijkste conclusies uit het Oxfam rapport is dat grote banken in de EU disproportioneel veel gebruik maken van belastingparadijzen om van de geldende belastingregels en wetgeving te profiteren. Ongeveer één uit elke vier euro winst die door de 20 onderzochte banken wordt verdiend wordt geregistreerd in een belastingparadijs. Over 2015 wordt dit geschat op een totaal van €25 miljard. Daarnaast is er een duidelijk verschil tussen de door banken in belastingparadijzen gemaakte winsten en het niveau van echte economische ontwikkeling dat in deze landen plaatsvindt. Het rapport bevestigt de noodzaak van meer transparantie en accountability en het nut van een openbaar instrument als CBCR.