MakeITFair geeft workshop conflictgrondstoffen

Metalen zoals tin en coltan, opgegraven uit mijnen in de Democratische Republiek Congo, voeden het conflict in het oosten van het land. Deze metalen zijn echter ook de motor achter de westerse elektronica industrie, omdat ze gebruikt worden in componenten van mobiele telefoons en laptops. Tijdens het evenement ‘De Kracht van Congo’ in Amsterdam, gaven SOMO/MakeITFair en Niza een workshop over deze conflictgrondstoffen, en wat politici, het bedrijfsleven en consumenten kunnen doen om een eind te maken aan de negatieve effecten van grondstofgebruik voor elektronicaproducten.

Metalen zoals tin en coltan, opgegraven uit mijnen in de Democratische Republiek Congo, voeden het conflict in het oosten van het land. Deze metalen zijn echter ook de motor achter de westerse elektronica industrie, omdat ze gebruikt worden in componenten van mobiele telefoons en laptops. Tijdens het evenement ‘De Kracht van Congo’ in Amsterdam, gaven SOMO/MakeITFair en Niza een workshop over deze conflictgrondstoffen, en wat politici, het bedrijfsleven en consumenten kunnen doen om een eind te maken aan de negatieve effecten van grondstofgebruik voor elektronicaproducten.

Congo, het derde grootste land van Afrika, kent grote contrasten. Slechts twee landen staan lager dan Congo in de ‘Human Development Index’ van de VN, de gemiddelde levensverwachting is 46 en een op de vijf kinderen sterft voor het vijf jaar is. Maar tegenover deze armoede onder de Congolese bevolking, staat een bodem die rijk is aan grondstoffen. Koper, kobalt, tin, goud en diamanten zijn enkele schatten die verborgen liggen in de Congolese bodem. Deze grondstoffen zouden de levensomstandigheden van de Congolezen kunnen verbeteren, maar in praktijk gebruiken de verschillende legers en milities in het land de materialen om hun operaties te financieren.

Volgens Nathalie Ankersmit van Niza, verdienen de traditionele mijnbouwers in de Kivu provincie nauwelijks een droge boterham. “Soldaten van het Congolese leger eisen het cassiteriet, of tinerts, op onder bedreiging met een geweer. Vervolgens dwingen ze dragers om zakken tinerts van 50 kilo op hun rug te dragen naar de dichtstbijzijnde weg, waar ze het erts verder verkopen aan handelaren.”

De tinerts verlaat uiteindelijk Afrika en belandt in fabrieken in Azië die elektronica componenten produceren. Mobiele telefoonfabrikanten kopen deze onderdelen en zetten ze in elkaar tot de nieuwste elektronische gadgets. “Geconfronteerd met de gebeurtenissen aan het begin van de toeleveringsketen, zeiden elektronicabedrijven in eerste instantie dat het onmogelijk was om de oorsprong van metalen in hun producten te achterhalen”, zegt SOMO onderzoeker Tim Steinweg.

“Maar onderzoek van de MakeITFair campagne*, waarvan SOMO onderdeel is, heeft de keten van cassiteriet in kaart gebracht”, vervolgt Tim, “dus er is geen reden waarom elektronicabedrijven dat ook niet zouden kunnen. Bovendien, de hele industrie is zo’n grote afnemer van tinerts, dat ze de onderhandelingsmacht hebben om te beïnvloeden wat er in de beginstadia van de metaalproductie gebeurt.

Een studie in 2008 van het ‘Electronic Industry Citizenship Coalition (EICC), een duurzaamheidsinitiatief van de elektronica industrie, kwam met dezelfde conclusies als het MakeITFair onderzoek, en kwam met een aantal aanbevelingen voor de industrie. In het EICC jaarplan 2009 wordt de intentie uitgesproken te komen tot een ‘Statement of Concern’ en te werken aan transparantie in de productieketen.

Steinweg: “Om jonge mensen in Europa te informeren over de problemen in de elektronicaketen, coördineert SOMO de campagne MakeITFair. Consumenten kunnen grote elektronicabedrijven ter verantwoordingen roepen en hen vragen verantwoordelijkheid te nemen voor zaken die zich afspelen aan het begin van de supply chain.”