Somo bepleit intomen speculatie op grondstofderivatenmarkten

Toename
In de afgelopen tien jaar zijn speculatieve investeringen in de grondstofderivatenmarkten sterk toegenomen. Het totale vermogen is gegroeid van een verwaarloosbare hoeveelheid tot bijna 100 miljard dollar in 2005 en tot meer dan 400 miljard dollar op dit moment. Als gevolg hiervan zijn financiële speculanten nu de dominante partij in veel agrarische derivatenmarkten. Zij bezitten de meerderheid van de contracten, terwijl dit in 2000 maar 10 tot 20 procent was.

Prijsschommelingen
Financiële speculatie heeft eraan bijgedragen dat de prijs van voedingsmiddelen recordniveaus bereikte in 2008 en 2011. Mensen in de armste landen spenderen tot wel 80 procent van hun inkomen aan voedsel. Stijgende voedselprijzen zorgen rechtstreeks voor een toename van armoede en ondervoeding bij miljoenen mensen. Wereldvoedselmarkten worden ook beïnvloed door het toegenomen gebruik van gewassen voor de productie van energie, extreme weersomstandigheden en een sterke stijging van de vraag.

Transparantie
Somo doet een beroep op de Europese regeringen om slagvaardig te handelen en financiële speculatie op de grondstofderivatenmarkten terug te brengen naar het niveau van vóór het jaar 2000. Hiertoe kan het voorzorgsprincipe, zoals vastgelegd in het Verdrag van Lissabon, worden gebruikt. Over de nieuwe wetgeving op derivatenmarkten wordt in 2011 en 2012 besloten. “Wat moet worden gereguleerd is niet alleen het vergroten van de transparantie op de fysieke voedselmarkt en voedselderivatenmarkt, maar ook het vergroten van de capaciteit en expertise van de regelgevende instanties en supervisoren die de handelsinformatie moeten verwerken.”

Nieuwe regels zouden het aantal speculanten op de derivatenmarkt moeten verminderen. Een belasting op financiële transacties zou speculatie nog verder kunnen verminderen, stelt Somo.