Campagne tegen schendingen door bedrijven in 9 Europese landen

Deze week organiseert een netwerk van 250 Europese NGO’s – vertegenwoordigd door de European Coalition for Corporate Justice (ECCJ) – verschillende acties door heel Europa rondom Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Zij eisen dat de Europese Commissie stappen onderneemt om Europese bedrijven aansprakelijk te houden voor schade die zij veroorzaken in ontwikkelingslanden. Vandaag lanceert de ECCJ het rappor “Rights for Whom?”. In Nederland organiseert het MVO Platform op 11 november het publieksdebat “Global Business, Global Rights”.

De acties zijn onderdeel van de campagne “Rights for People – Rules for Business” (www.rightsforpeople.org(opens in new window) ) die geïnitieerd is door de European Coalition of Corporate Justice (ECCJ). Het MVO Platform(opens in new window) is lid van deze coalitie die 250 maatschappelijke organisaties uit 15 landen vertegenwoordigt, waaronder de International Federation of Human Rights (FIDH) en nationale organisaties van Oxfam, Greenpeace, Amnesty International en Friends of the Earth. Activiteiten vinden plaats in Oostenrijk, België, Tsjechië, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Polen en Zweden om de EU aan te sporen maatregelen te nemen om wanpraktijken door bedrijven te stoppen en slachtoffers van deze wanpraktijken toegang tot rechtspraak te bieden.

“Van kwikvergiftiging in Zuid-Afrika tot kinderarbeid in India, bedrijven, inclusief die uit Europa, blijven wegkomen met schendingen van milieu- en mensenrechtenstandaarden” zegt Ruth Casals, de coördinator van de ECCJ. “Helaas bestaan er momenteel geen bindende mechanismen op internationaal niveau die garanderen dat bedrijven aansprakelijk zijn voor elke schending die zij begaan of waaraan zij medeplichtig zijn”. In het nieuwste rapport “Rights for Whom?” illustreert de ECCJ met case studies dat Europese wetgeving essentieel is om schendingen door bedrijven in de toekomst te voorkomen. Ook presenteert de ECCJ een concrete set juridische voorstellen voor naleving van internationaal overeengekomen mensenrechten- en milieustandaarden.

De belangrijkste voorstellen van de ECCJ aan de EU zijn:

• Garandeer dat bedrijven die opereren in de EU wettelijk verantwoordelijk zijn voor schade die zij toebrengen aan mens en milieu zowel binnen als buiten de EU.
• Stel Europese bedrijven verplicht om volledige en betrouwbare informatie te publiceren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. Bedrijven moeten transparant zijn over hun impact betreffende mensenrechten en milieurisico’s en wat zij daaraan doen.
• Zorg ervoor dat burgers van buiten de EU, die lijden onder de activiteiten van Europese bedrijven, toegang hebben tot rechtspraak in de EU.

Momenteel is er een nieuw politiek momentum met de aankondiging door het Directoraat-generaal Interne markt en diensten van een nieuwe consultatie over transparantie door bedrijven (niet-financiële rapportage). Ook wordt het nieuwe voorstel van het Directoraat-generaal Justitie, vrijheid en veiligheid voor de “Brussels I” regelgeving (die gaat over toegang tot recht) verwacht voor het einde van het jaar en wordt de aankomende nieuwe Communicatie over MVO , aangekondigd door Vicepresident en Commissaris voor Industrie en ondernemerschap Antonio Tajani, verwacht in de lente van 2011. “Na een paar jaar die gekarakteriseerd worden door gebrek aan beleidsinitiatief op dit onderwerp door de EU, is het nu het goede moment voor de EU om verder te gaan met politieke beleidsvorming om de aansprakelijkheid van Europese bedrijven te verbeteren” zegt Ruth Casals.

In het publieksdebat “Global Business, Global Rights” dat op 11 november in De Balie wordt georganiseerd gaan oud-minister Koenders, politici, juristen, bedrijven en maatschappelijke organisaties met elkaar in debat over de noodzaak van regels en wetgeving voor bedrijven. Wat voor wetgeving zou er moeten komen om schendingen door bedrijven te voorkomen? Ook staat betere toegang tot recht voor slachtoffers centraal. Want bij wie moeten slachtoffers aankloppen als er geen adequaat rechtssysteem voorhanden is? De case studies uit het nieuwe rapport “Rights for Whom?” vormen het uitgangspunt van dit debat. Sprekers uit India en Zuid-Afrika lichten deze case studies toe en illustreren de consequenties van onverwantwoord gedrag door bedrijven.