CETA: Claimrecht voor Canadese multinationals

Publicatie

28 januari 2020

Deze factsheet is de laatste van twee studies naar hoe CETA de rechtspositie van Noord-Amerikaanse bedrijven in de EU versterkt en daarmee Europese overheden en
belastingbetalers blootstelt aan potentiële claims. Bij een volledige inwerkingtreding van CETA krijgen Canadese investeerders allerlei juridische privileges die nationale
investeerders, het midden- en kleinbedrijf, en gewone burgers niet hebben. Hierdoor schuift de machtsbalans verder op in het voordeel van multinationals.

Meer dan 3.200 Canadese bedrijven hebben een dochteronderneming in de EU. Bijna 14.000 bedrijven in de EU hebben Canadese aandeelhouders, die straks gebruik kunnen maken van de rechten voor investeerders onder CETA.
In Nederland zijn er 428 bedrijven die direct eigendom zijn van Canadese aandeelhouders. Deze bedrijven zouden onder CETA in de huidige vorm kunnen gaan procederen voor schadevergoedingen van Europese overheden. Hieronder vallen dochterondernemingen van grote Canadese industriële bedrijven, banken en vermogensbeheerders zoals Bombardier, McCain, Royal Bank of Canada en Brookfield Asset Management. Canadese investeerders hebben ook een (minderheids-)belang in grote Nederlandse bedrijven als ING, Heineken en Unilever.
CETA beschermt het recht op winst uit kinderopvang. Met dit verdrag kan investeringsmaatschappij Onex verhaal halen bij de Nederlandse overheid voor terugdringen
van winstuitkering in de kinderopvang
CETA beschermt Canadese eigenaar van Nederlands gas. Vermilion exploiteert kleine gasvelden op 65 locaties in Nederland, met name in het Noorden, waaronder
de Waddenzee, maar ook in onder andere Woerden, Zaltbommel en Loon op Zand. Met CETA kan Vermilion een schadevergoeding eisen voor het afbouwen van
gaswinning in kleine velden door heel Nederland.
CETA kan betaalbaar wonen moeilijker en duurder maken. Vastgoedbeleggers als Brookfield Asset Management kunnen met CETA compensatie vragen voor overheidsmaatregelen gericht op toegankelijke en betaalbare huurwoningen.