Chinees graniet moet duurzamer

Nederland importeert steeds meer tegels van graniet en andere natuursteen uit China, vooral voor de aanleg van pleinen in steden. Deze natuursteen wordt nog niet op een duurzame manier geproduceerd blijkt uit het vandaag gelanceerde rapport ‘Improving Working Conditions at Chinese Natural Stone Companies’ van SwedWatch en SOMO.

Nederland importeert steeds meer tegels van graniet en andere natuursteen uit China, vooral voor de aanleg van pleinen in steden. Deze natuursteen wordt nog niet op een duurzame manier geproduceerd blijkt uit het vandaag gelanceerde rapport ‘Improving Working Conditions at Chinese Natural Stone Companies’ van SwedWatch en SOMO. Het rapport laat zien dat veiligheid in Chinese tegelzagerijen en steengroeves een groot probleem is en dat arbeiders veelal 7 dagen per week werken voor een laag loon. Nederlandse importeurs erkennen de urgentie van het probleem en tonen zich bereid de omstandigheden te verbeteren.

Het onderzoek werd uitgevoerd in groeves en steenverwerkende fabrieken in de provincies Fujian en Shandong. Hoewel de problemen per gebied en type steen verschillen staan de resultaten model voor de handelspraktijken van het leeuwendeel van de Europese importeurs die in China natuursteen inkopen. Bij de productie is er een groot risico voor ongelukken en werkgerelateerde ziektes als silicose (stoflongen). Werknemers moeten handschoenen, stofmaskers en andere beschermende kleding zelf betalen. Vaak ontbreken arbeidscontracten, evenals voorlichting over gezondheidsrisico’s. Voor werknemers zijn hogere lonen en ongevallenverzekeringen ook belangrijke prioriteiten.

Verschillende Europese importeurs van natuursteen en hun Chinese leveranciers werkten mee aan het onderzoek. Zij erkennen dat er dringend verbeteringen nodig zijn. In Nederland hebben maatschappelijke organisaties en natuursteenbedrijven daarom samen de Werkgroep Duurzame Natuursteen opgericht. Doel is dat de deelnemende bedrijven verbeteringsprojecten gaan opzetten. Het rapport geeft hiervoor concrete aanbevelingen.

Ook de gemeentes die pleinen met natuursteen laten aanleggen kunnen niet langer om de problemen heen. Nederlandse gemeentes hebben afgesproken dat in 2010 driekwart van alles wat zij inkopen duurzaam geproduceerd moet zijn. Francis Weyzig van onderzoeksorganisatie SOMO: “Voor Chinese natuursteen moeten gemeentes van importeurs eisen dat die zich inspannen om de arbeidsomstandigheden in hun productieketen te verbeteren.”

De Chinese natuursteen industrie is groot en groeiende. Het aantal groeves wordt geschat op 5.000, het aantal steenverwerkende fabrieken op 10.000. De sector biedt werk aan zo’n 2 à -3 miljoen mensen. Ca. 20% van de Chinese natuursteenexport gaat naar Europa. In 2006 importeerde Nederland voor een bedrag van 49 miljoen euro aan Chinese natuursteen, voornamelijk granieten eindproducten

Het onderzoek is eind 2007 uitgevoerd door Swedwatch en SOMO in samenwerking met Chinese organisaties. De Landelijke India Werkgroep coördineert de Werkgroep Duurzame Natuursteen en is één van de opdrachtgevers van het onderzoek. Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door financiering van het ministerie van VROM.

Huidige deelnemers aan de Werkgroep Duurzame Natuursteen zijn: de brancheorganisaties ABN en VNNI, natuursteenbedrijven Oprey-Beisterveld, RMP Grafmonumenten en Feikema BV, kennisinstellingen SOMO, CREM en MVO Nederland, en de maatschappelijke organisaties Landelijke India Werkgroep (coordinatie), COS Nederland en een aantal regionale COSsen.