Cividep streeft naar waardig leven voor arbeiders

Civil initiatives for Development and Peace (Cividep) India werkt al sinds 2008 samen met SOMO aan verschillende projecten en is lid van OECD Watch en GoodElectronics – netwerken die SOMO coördineert. Laura Ceresna is Policy Advisor voor Corporate Accountability bij Cividep in Bangalore, India. In dit artikel meer over het werk van Cividep.

Cividep India is opgericht in 2000. De organisatie verbetert de positie van werknemers en gemeenschappen en ziet erop toe dat bedrijven voldoen aan mensenrechten, arbeidsrechten en milieunormen. Cividep geeft les aan arbeiders, agendeert maatschappelijk verantwoord ondernemen en doet onderzoek naar de elektronica-, textiel-, leer-, plantage-, mijnbouw- en banksector. Een cruciaal verschil tussen Cividep en de meeste andere ngo’s in India is de focus op arbeidsrechten en ‘corporate accountability’, in plaats van mensenrechten in algemene zin.

Laura Ceresna komt oorspronkelijk uit Berlijn, studeerde af in International Development Studies aan de Universiteit van Amsterdam en werkt nu in Bangalore. Ze legt uit waar Cividep voor staat: “Wij willen dat alle werknemers in India kunnen rekenen op een eerlijk, behoorlijk loon zodat zij, en de mensen die van hen afhankelijk zijn, een waardig leven kunnen lijden. Het is daarbij noodzakelijk om bestaande wetten, zoals vakbondsvrijheid, strikter te handhaven. Hierdoor kunnen arbeiders hun rechten effectief uitoefenen of de mogelijkheid tot herstel krijgen als deze geschonden zijn. We pleiten bovendien voor bindende regelgeving waarmee bedrijven ter verantwoording geroepen kunnen worden voor hun negatieve impact op mensenrechten en milieu.”

Het mogelijk maken

“Cividep heeft een aanzienlijke hoeveelheid expertise op het gebied van bedrijfsaansprakelijkheid en gerelateerde kwesties”, zegt Virginia Sandjojo, coördinator van het OECD Watch netwerk. “Ze hebben veel ervaring in het geven van trainingen over klachtmechanismen, waaronder die van de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen. Cividep heeft op succesvolle wijze deze buitengerechtelijke klachtenprocedures onder de aandacht gebracht in India en de regio.”
SOMO-onderzoeker Martje Theuws vult aan: “Daarnaast deden zij succesvol onderzoek naar de problemen die vrouwen in het bijzonder ondervinden in de kledingindustrie in India. Cividep staat in nauw contact met deze vrouwen, informeert hen over hun rechten en moedigt ze aan om voor zichzelf op te komen.”

Laura licht toe: “De samenwerking met SOMO heeft het voor ons mogelijk gemaakt om relevante projecten aan te gaan voor de bescherming van arbeids- en mensenrechten in India en bovendien deel te nemen aan belangrijke internationale trainingen en bijeenkomsten. Zelf geven we trainingen aan arbeiders en vakbondsactivisten uit de elektronica- en textielindustrie in India, bijvoorbeeld over sociale voorzieningen & gezondheid en veiligheid op het werk. GoodElectronics en OECD Watch hebben hier allebei aan bijgedragen. In de elektronicasector organiseren we ook vier keer per jaar een studiekring, waar ongeveer tien tot vijftien arbeiders naartoe gaan die zelf het onderwerp bepalen.”

Vakbonden vormen binnen Foxconn en Nokia

Phony Equality

Als hoogtepunten van de samenwerking tussen SOMO en Cividep noemt Laura de gezamenlijke publicaties van de afgelopen jaren over de elektronicasector. “‘Voor Phony Equality’ uit 2011 hebben we voor het eerst interviews kunnen houden met het management en de fabrieken bezocht, ook op de werkvloer. Dit rapport hebben we onder de vlag van het makeITfair project kunnen maken, in samenwerking met SOMO en Finnwatch.” Het meest recente gezamenlijke rapport verscheen in mei 2015 en heet ‘Nokia Disconnected’. Laura was in een vroeg stadium betrokken bij het rapport, deed deskresearch en analyseerde de ervaringen van arbeiders, verzameld via interviews in het veld. “We constateerden dat het ‘schakelprogramma’ van Nokia, bedoeld om werknemers te helpen bij het vinden van een nieuwe baan en te voorzien van de juiste scholing, niet goed werd ontvangen door de werknemers zelf. Ze vonden het niet aansluiten op hun realiteit. We kregen de indruk dat het vooral een symbolische maatregel was.”

Nokia Disconnected

“Cividep kaart al jaren arbeidskwesties in de elektronica-industrie aan”, zegt Pauline Overeem, onderzoeker bij SOMO en coördinator van GoodElectronics. “Ze zijn op actieve en betrokken wijze lid van de stuurgroep van GoodElectronics(opens in new window) . Gopinath Parakuni, directeur van Cividep, is daarnaast lid van de Raad van Toezicht van Electronics Watch(opens in new window) , een initiatief dat zich richt op de aankoop van duurzame ICT hardware bij openbare aanbestedingen. In India steunt Cividep werknemers en werknemersorganisaties in de elektronica-industrie langs de Chennai-Bangalore snelweg en in het bijzonder in de ‘Sriperumbudur special economic zone (SEZ)’ waar verschillende elektronicaproducenten gevestigd zijn. De organisatie informeert arbeiders over hun rechten en draagt daarmee bij aan hun vakbondsvorming. Zo heeft Cividep een serie handboeken(opens in new window) gepubliceerd waarin de arbeidswetten van India worden uitgelegd aan arbeiders.”

“Met hulp van SOMO is het ons gelukt om arbeiders in de elektronicasector bekwamer te maken in het claimen van hun arbeidsrechten en het vormen of lid worden van vakbonden”, zegt Laura. “Dat er daadwerkelijk vakbonden zijn opgericht in organisaties als Foxconn en Nokia kan worden gezien als concrete resultaten van ons werk.”