De Europese Unie moet stoppen met het dumpen van gevaarlijk elektronisch afval in ontwikkelingslanden

De Raad Milieu van de Europese Unie heeft een mogelijkheid om een einde te maken aan de wereldwijde mensenrechtenschendingen en milieuschade die worden veroorzaakt door elektronische afval uit Europa, zo stellen NGO’s op het gebied van mensenrechten en milieu in een brief die vandaag werd verstuurd.

Volgens de organisaties heeft de groeiende stroom elektronisch afval uit Europa een enorme impact op het milieu in ontwikkelingslanden en tast het de gezondheid aan van de werknemers op vuilnisstorten en van de omliggende gemeenschappen in bijvoorbeeld Nigeria en Ghana. Ook komt het regelmatig voor dat kinderen dit werk moeten doen, vaak onder gevaarlijke omstandigheden.

De SOMO, Danwatch, het European Environmental Bureau (EEB), het project makeITfair, Basel Action Network (BAN) en het GoodElectronics Netwerk doen een oproep aan de Raad om de huidige herziening van de wetgeving voor elektronisch afval, de zogenoemde WEEE Richtlijn, die op dit moment een beslissende fase in gaat, te gebruiken om deze schadelijke praktijken een halt toe te roepen.

In 2005 onthulde een rapport van Basel Action Network dat iedere maand ongeveer 500 containers vol afgedankte elektronica vanuit Europa aankwamen in de haven van de Nigeriaanse stad Lagos. Een binnenkort te publiceren onderzoek van Danwatch, een Deense onderzoeksorganisatie en lid van makeITfair, over een stort in Accra in Ghana, onthult dat iedere maand zo´n 600 containers van 12 meter aankomen in de haven van Tema.

De organisaties wijzen erop dat met dit soort export de Regeling Overbrenging Afvalstoffen wordt omzeild, doordat beweerd wordt dat het gaat om “werkapparatuur” en dus “geen afval”. De regeling heeft juist de bedoeling om een eind te maken aan deze praktijken, maar deze materialen worden niet getest en naar schatting 75% wordt direct gedumpt en verbrand.

De voorwaarden voor export van ongetest en gebruikt elektrisch en elektronisch afval (WEEE) zijn onlangs gewijzigd, waardoor er meer van dit soort schadelijke export kan plaatsvinden, aldus de organisaties. Zij roepen op om de mazen in de wet te dichten.

Volgens de NGO´s moet Europa zijn elektronische producten op een groenere manier ontwerpen: er moet zuiniger worden omgesprongen met grondstoffen en de producten moeten langer meegaan. De organisaties doen een beroep op de Raad, die in december een beslissing zou kunnen nemen, om drie belangrijke veranderingen te garanderen in het kader van de herziening van de WEEE Richtlijn. Op de eerste plaats moet alle ongeteste elektronica worden beschouwd als afval, onafhankelijk van zijn oorsprong of bestemming. Ten tweede moet aangemoedigd worden dat het elektronische-afvalprobleem effectiever wordt opgelost, namelijk bij de bron, door ambitieuze voorwaarden voor ecologisch design op te nemen in de Richtlijn. Ten derde moet er een tariefstructuur voor de verwerking van elektronica afval worden opgezet die kosten differentieert op basis van de eigenschappen van de producten.

De brief werd verstuurd aan de Milieuministers van de Europese Unie en de werkgroep WEEE van de Raad voorafgaand aaneen tweede trialoog die komende donderdag in Brussel plaatsvindt.

Lees de brief(opens in new window)