Experts pleiten voor heroverweging ISDS in internationale investeringsverdragen

In een nieuw boek bespreken internationale experts de laatste ontwikkelingen met betrekking tot bilaterale investeringsverdragen (BIT’s) als TTIP en CETA. In ‘Rethinking Bilateral Investment Treaties – critical issues and policy choices’, een publicatie van Madhyam, Both ENDS en SOMO, zoeken de experts daarnaast alternatieven voor de huidige contracten en verdragen.

Ook bespreken ze de hervormingen die Zuid-Afrika, Indonesië en India momenteel willen doorvoeren in hun BIT’s. Het boek wil de dialoog op gang brengen tussen ambtenaren, internationale organisaties en ngo’s over de structurele tekortkomingen van huidige BIT’s.

Het boek bevat 19 analyses van vooraanstaande experts uit het veld, die de problematiek vanuit nationaal en internationaal perspectief belichten. Overheidsfunctionarissen, juristen, economen, medewerkers van denktanks en van ngo’s hebben bijdragen geleverd. Het is zelden dat auteurs met zulke verschillende achtergronden in één publicatie over dit onderwerp verzameld zijn. Het boek behandelt een breed scala aan onderwerpen – van de huidige trends in investor-state arbitrage, tot de bredere gevolgen van investeringsverdragen op soevereine schuldsanering, mijnbouw en intellectuele eigendoms- en mensenrechten.

Trends

Volgens de redacteuren vraagt het debat over hervormingen van het huidige stelsel om collectieve actie en een constructieve deelname van alle belanghebbenden: regeringen, intergouvernementele organisaties, de particuliere sector, het maatschappelijk middenveld, denktanks en de academische wereld.

Beleidsveranderingen

“Bijna alle investeringsverdragen kennen een zogenaamd Investor to State Dispute Settlement mechanism (ISDS), waarmee investeerders hun gastlanden kunnen aanklagen als beleidsveranderingen hun winsten bedreigen”, zegt Kavaljit Singh, directeur van Madhyam. “Veel landen hebben al met claims te maken gehad tijdens of na het invoeren van wetten of regelgeving, waarmee zij financiële stabiliteit wilden bevorderen of volksgezondheid of het milieu wilden beschermen.”

BITs beëindigen

“In de afgelopen jaren is het bewustzijn over de gevolgen van internationale investeringsverdragen aanzienlijk gegroeid; de roep om maatregelen terug te draaien wordt steeds sterker. Verschillende ontwikkelingslanden hebben hun BIT’s al beëindigd of zijn daarmee bezig. Maar ook in Europa en de VS is er een groeiende oppositie tegen – nieuwe- trans-Atlantische handels- en investeringsovereenkomsten en ISDS”, stelt Burghard Ilge van Both ENDS.

“Het boek vult een belangrijke leemte in ons begrip van bilaterale investeringsverdragen en het regime waar zij zich de afgelopen decennia tot hebben ontwikkeld. Ik hoop dat deze publicatie leidt tot een constructief publiek debat over de aard en de kwaliteit van de grensoverschrijdende investeringen”, zegt E.A.S. Sarma, voormalig secretaris-generaal van het Indiase ministerie van Economische en Financiële Zaken.