Financiële voedselmarkten verdienen meer aandacht bij financiële hervormingen

Op de vooravond van de vergadering van G-20 Ministers van Financiën in Washington op 23 april, publiceert SOMO Financing Food. Financialisation and Financial Actors in Agriculture Commodity Markets. De werking van derivatenmarkten en speculatie in voedsel- en landbouwproducten staat centraal in het onderzoek. SOMO toont aan hoe vooral de termijnmarkt in landbouwproducten is veranderd en verstoord door nieuwe speculanten, groeiende indexfondsen en grondstoffenfondsen. Dit systeem heeft invloed op de voedselprijzen: deze kunnen zoveel stijgen dat voedsel onbetaalbaar wordt voor de arme bevolking in ontwikkelingslanden.

Het onderzoek toont ook aan hoe een aantal grote (investerings)banken, zoals Goldman Sachs, Bank of America en Deutsche Bank allerlei functies in de derivatenhandel beheersen en een drijvende kracht zijn achter de financiële speculatie. Deze banken hebben in 2009 weer grote winsten behaald en hoge bonussen betaald door onder andere derivatenhandel, waarvan voedselderivaten een deel zijn.

SOMO sluit de publicatie af met enkele voorstellen voor hervormingen binnen de financiële markten van landbouwproducten om excessieve speculatie tegen te gaan. Tot nu toe is deze vorm van derivatenhandel grotendeels ongereguleerd gebleven. In de VS is wetgeving in de maak, bij de G-20 staat het onderwerp al lang op de agenda en de EU bereidt nieuwe wetten voor.

“Bij toenemende financiële speculatie op voedselproducten gaan de winsten vooral naar speculanten, zoals hedgefondsen en grote banken” zegt SOMO onderzoeker Myriam Vander Stichele. “In tijden van de huidige financiële hervorming moeten we de kans grijpen om alle vormen van speculatie aan te pakken die niet ten goede komen aan duurzame landbouw en toegankelijke voedselprijzen”.

Download de publicatie ‘Financing Food. Financialisation and Financial Actors in Agriculture Commodity Markets’