‘Fruit in supermarkt heeft bittere bijsmaak’

Dat bepleit de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) naar aanleiding van een onderzoek dat vandaag wordt gepresenteerd naar arbeidsomstandigheden bij de productie van verse groente en fruit. In het rapport ‘Bitter Fruit’ (PDF) wordt marktleider Albert Heijn onder de loep genomen. De keten herkent zich niet in het rapport en reageert er verder niet op.

Omstandigheden
SOMO onderzocht de arbeidsomstandigheden bij de productie van groente- en fruit voor Nederlandse supermarkten: mango’s uit Peru, boontjes, aardappelen en druiven uit Egypte, ananassen uit Costa Rica, bananen uit Ecuador, druiven uit Zuid-Afrika en mandarijntjes uit de Israëlische nederzettingen. SOMO-onderzoeker Sanne van der Wal stelt: “Supermarkten vormen de belangrijkste afnemers van groente- en fruit uit ontwikkelingslanden. Maar de groei van de export uit deze landen brengt ook grote risico’s op slechte arbeidsomstandigheden met zich mee. Veel groente en fruit dat hier in de supermarkt ligt is dan ook niet verantwoord geproduceerd.” Hij noemt daarbij hongerlonen, extreem lange werkdagen zonder een vast contract en geen vakbond die voor medewerkers op kan komen.

Camposol
Onderzoek naar de omstandigheden in het Peruaanse bedrijf Camposol, dat onder meer mango’s produceert voor Albert Heijn, toonde bijvoorbeeld aan dat werkdagen van 11 uur of meer, 6 tot 7 dagen in de week in piekmaanden, gangbaar zijn. Van der Wal: “Arbeiders verdienen alleen met extreem overwerk net genoeg om op de armoedegrens te leven. Mangoplukkers of -pakkers die dit niet accepteren kunnen het volgende seizoen meestal fluiten naar een baan. Wie zich wil verenigen in een vakbond wordt vaak meteen ontslagen. In de Egyptische groente- en fruitexport sector zijn de lonen net zo slecht, zijn arbeiders overgeleverd aan koppelbazen, zijn er geen vakbonden en maken vrouwen, de grootste groep arbeiders, geen kans op promotie. De situatie in Ecuador, Costa Rica en Zuid-Afrika in de genoemde sectoren is zo mogelijk nog slechter.”

Te langzaam
Van der Wal zegt dat Albert Heijn en andere supermarktketens wel degelijk beleid voeren om misstanden in de ketens tegen te gaan, maar dat zou te langzaam gaan. “Maatregelen hebben weinig of geen effect omdat ze niet streng genoeg zijn. Hierin zouden stappen kunnen worden gemaakt als de supermarktbranche zich inzet voor duurzame certificering van het hele groente- en fruitaanbod uit ontwikkelingslanden.”

SOMO is een onafhankelijke not-for-profit onderszoeks- en netwerkorganisatie en wordt onder meer gesubsidieerd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Sinds 1973 onderzoekt SOMO multinationale ondernemingen en de gevolgen van hun activiteiten voor mens en milieu wereldwijd.

Bron: levensmiddelenkrant.nl