Kabinet ontwijkt Kamervragen over SOMO-onderzoek naar lobby bedrijfsleven

Het kabinet geeft geen concrete antwoorden(opens in new window) op Kamervragen over de lobby van bedrijvenorganisatie VNO-NCW bij de Nederlandse overheid over wetgeving voor duurzaam en verantwoord ondernemen. SOMO publiceerde in mei van dit jaar een artikel dat laat zien hoe VNO-NCW samen met de Europese koepel BusinessEurope deze regelgeving probeert te beperken en te verzwakken. Het ministerie van Buitenlandse Zaken wil niet zeggen hoe vaak er tussen 2019 en 2021 door ministers of de Nederlandse vertegenwoordiging in de EU met de bedrijvenlobby is gesproken over deze mogelijke wetgeving.

Verhinderen, vertragen, verzwakken

De Kamervragen, gesteld door Jasper van Dijk (SP), verzoeken het kabinet een overzicht te geven van het aantal gesprekken tussen 2019 en 2021 over MVO-wetgeving tussen enerzijds de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, de hoogste ambtenaren op het ministerie van Buitenlandse Zaken (de Directeuren-Generaal) en de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland in Brussel en anderzijds vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. In de antwoorden op de Kamervragen geeft het kabinet deze cijfers simpelweg niet.

Bewijs voor tegenlobby genegeerd
Ook wil de minister geen uitspraken doen over de lobby van het bedrijfsleven tegen wetgeving voor verantwoord ondernemen, naar aanleiding van het SOMO-artikel Verhinderen, vertragen, verzwakken en het rapport Off the hook?(opens in new window) van Corporate Europe Observatory (CEO). Uit deze onderzoeken blijkt dat het bedrijfsleven een felle tegenlobby voert om ervoor te zorgen dat ambitieuze wetgeving die bedrijven verplicht misstanden in hun productieketens te voorkomen niet wordt ingevoerd. In Nederland zegt VNO-NCW vóór Europese wetgeving te zijn, maar ondertussen lobbyt de bedrijvenvereniging in Brussel hard tegen ambitieuze regels van de Europese Commissie.

Het kabinet schrijft dat het “geen concrete aanwijzingen” heeft voor “een andere opstelling” van VNO-NCW op het niveau van de Europese Unie. Het ministerie van Buitenlandse Zaken gaat daarbij niet in op het SOMO-artikel, waaruit onder meer blijkt dat VNO-NCW zelf zich in Europa uitermate kritisch uitlaat over bestaande voorstellen voor wetgeving die zijn aangenomen door het Europees Parlement. Ook negeert het kabinet de inbreng van VNO-NCW bij de consultatie(opens in new window) van de Europese Commissie, die in juni openbaar werd. Daarin geeft VNO-NCW nadrukkelijk niet aan voorstander te zijn van Europese wetgeving voor verantwoord ondernemen. Dat het ministerie zegt “geen concrete aanwijzingen” te hebben, is dan ook opvallend te noemen.

De SP heeft opnieuw Kamervragen(opens in new window) gesteld en de minister gevraagd openheid van zaken te geven over het aantal lobbygesprekken met het bedrijfsleven.