Direct naar inhoud
ActionAid
  • Home
  • Laatste nieuws
  • Nederlandse energietransitie ten koste van Zuid-Afrikaanse gemeenschappen

Nederlandse energietransitie ten koste van Zuid-Afrikaanse gemeenschappen

Geplaatst in categorie:
Nieuws
Geschreven door:
Geschreven door: Alejandro González
Geschreven door: Joseph Wilde-Ramsing
Gepubliceerd op:

De massale overstap op elektrische auto’s, fietsen en andere apparaten op batterijen, gaat gepaard met grove mensenrechtenschendingen in Zuid-Afrika, blijkt uit onderzoek van ActionAid en SOMO naar de winning van mangaan. Mangaan speelt een grote rol bij duurzame energievoorziening: het zit onder meer in windturbines en elektrische voertuigen.

Mangaan. Een metaal om rekening mee te houden.

Zuid-Afrika is een van de grootste mangaan-leveranciers ter wereld en 70% van het mangaan dat Nederland importeert komt hier vandaan. Gemeenschappen die in de buurt van de mangaanmijnen wonen hebben te maken met ernstige lucht- en watervervuiling, en met een groot watertekort. Er vinden regelmatig heftige onaangekondigde explosies plaats die huizen beschadigen. Door de eerdere asbest-winning, komt bij explosies in het gebied ook veel asbest vrij.

Mangaan wordt voornamelijk gebruikt voor de productie van staal, het meeste gebruikte element voor de bouw van windturbines. Daarnaast is het essentieel in batterijen van elektrische auto’s van merken zoals Volkswagen, BMW and Renault. Door de sterke groei van windenergie en elektrische voertuigen stijgt de vraag naar mangaan. In 2020 werden er in Nederland 2x zoveel elektrische voertuigen verkocht als in 2019.

Het internationaal Energie Agentschap schat dat er wereldwijd in 2030 voor de batterijen in elektrische voertuigen 177.000 ton mangaan nodig zal zijn. Nederland zal naar verwachting in 2030 11.520 tot 23.040 ton mangaan nodig hebben voor de duurzame elektriciteitsproductie en een viervoud daarvan in 2050.

Uit het onderzoek blijkt dat de mijnbouwbedrijven zich niet aan de nationale wetgeving in Zuid-Afrika houden en ook niet aan internationale richtlijnen voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bewoners worden niet geconsulteerd noch gecompenseerd en beloofde ontwikkelingen, zoals een nieuwe asbestvrije school, worden vaak niet gerealiseerd.

Alejandro González, onderzoeker bij SOMO licht toe: “De energietransitie is pas echt duurzaam als er rekening wordt gehouden met mensenrechten.”

Vrouwen worden in verhouding het hardst getroffen door de slechte leefomstandigheden. Ze moeten steeds verder lopen voor schoon water, nemen meer zorg op zich voor zieke familieleden, en hebben tegelijk minder kans op werk in de mijnbouwsector. Sommige vrouwen zien zich genoodzaakt tot sekswerk om te kunnen overleven. Ook worden vrouwen bij consultaties niet eens uitgenodigd en dus ook niet gehoord als het gaat om mijnbouw en de effecten ervan in hun gemeenschappen.

Sophie Kwizera, Beleidsadviseur bij ActionAid: “Mensen worden ziek, er is niet genoeg schoon water en vrouwen krijgen te maken met geweld. Nederland importeert maar liefst 70% van het mangaan uit Zuid-Afrika. Richtlijnen voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO) bestaan al meer dan 10 jaar, maar die zijn nog te vrijblijvend. ActionAid en SOMO roepen het nieuwe kabinet op wetgeving in te voeren die bedrijven verplicht mensenrechten in hun productieketens te respecteren om een energietransitie te realiseren die echt duurzaam is.”

Er ligt een initiatiefwet op tafel die de Tweede Kamer na de zomer gaat behandelen. Ook op EU-niveau buigt de Europese Commissie zich binnenkort over EU-wetgeving op het gebied van IMVO.

Meer informatie nodig?

Partners

Geplaatst in categorie:
Nieuws
Geschreven door:
Geschreven door: Alejandro González
Geschreven door: Joseph Wilde-Ramsing
Gepubliceerd op:

Gerelateerde content

Laatste updates

Op de hoogte blijven?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuw onderzoek naar de macht van bedrijven.

Anti-Robot verification