Overheid faalt in groen én sociaal aankoopbeleid

De beleidsevaluatie van adviesbureau Berenschot die vandaag uitkomt, laat zien dat de Nederlandse overheid niet voldoet aan haar verplichting om eerlijk geproduceerde goederen te kopen. Vorige week trokken werkgeverorganisaties al aan de bel over het gebrekkige duurzame inkoopbeleid van provincies en gemeenten.

SOMO signaleert een gebrek aan daadkracht bij (semi) publieke instellingen om sociale en duurzame voorwaarden mee te wegen in hun inkoopbeleid. Ook laten overheden na hun krachten te bundelen, terwijl hier juist grote kansen liggen. Komende donderdag debatteert de Kamer over het inkoopbeleid.

De overheid neemt zich al jaren voor om honderd procent duurzaam in te kopen. Ook is het Rijk verplicht om sociaal verantwoord aan te besteden. Maar nu blijkt uit de beleidsevaluatie van Berenschot onder meer dat de toepassing van de internationale sociale voorwaarden erg beperkt en vrijblijvend is. Bovendien is de toepassing vaak zonder echte betrokkenheid waardoor effecten uitblijven. Gisela ten Kate (SOMO): “De Nederlandse overheid doet te weinig moeite om aan haar verplichtingen te voldoen. Het is de hoogste tijd dat inkopers hun kennis van MVO vergroten en leveranciers stevig aan de tand voelen over de herkomst van producten.”

Overheden: bundel je krachten

De publieke sector is een grootverbruiker van diverse risicovolle producten zoals koffie, computers en kleding. Deze producten komen veelal tot stand onder slechte arbeidsomstandigheden. Samen hebben lokale overheden een aanzienlijke inkoopmacht. Jaarlijks koopt de Nederlandse overheid voor ruim € 60 miljard in.

Als inkopende organisaties van Europese overheden hun krachten bundelen, kunnen zij grote invloed uitoefenen op structurele verbeteringen van milieu- en arbeidsomstandigheden van een groot scala producten. “In andere Europese landen, bijvoorbeeld Engeland, sluiten (semi) overheidsinstellingen zich aan bij organisaties die productieketens monitoren, zoals Electronics Watch. In Nederland heeft nog geen enkele overheid zich hiervoor aangemeld.”, aldus SOMO.

Electronics Watch

Electronics Watch maakt maatschappelijk verantwoorde overheidsinkoop van ICT-hardware in Europa mogelijk, onder andere door het onafhankelijk monitoren en aanspreken van producenten. Inkopers in de (semi)publieke sector, zoals gemeenten, regionale inkoopconcerns en onderwijsinstellingen kunnen actief deelnemen. In Nederland voert SOMO, als partners van Electronic Watch, gesprekken met overheidsinstellingen over aansluiting bij Electronics Watch. Onlangs sloot de universiteit van Leeds zich hierbij aan.