Ronde Tafel in Tweede Kamer ronduit kritisch over Energy Charter Treaty

Nederland, stap uit het Energy Charter Treaty

Leden van de Tweede Kamer hoorden vandaag tijdens een rondetafelgesprek met experts veel kritiek op het weinig bekende Energy Charter Treaty (ECT). Dit juridische raamwerk voor handel en investeringen in de energiesector is onder meer omstreden vanwege zijn remmende werking op klimaatbeleid. Directe aanleiding voor de hoorzitting zijn de twee miljardenclaims die energiebedrijven RWE en Uniper hebben ingediend omdat de Nederlandse overheid wil stoppen met energieopwekking met kolen. De bedrijven gebruiken hiervoor het ECT. Maatschappelijke organisatie, waaronder SOMO, plaatsten voorafgaand aan de rondetafel een enorme fossiele dinosaurus naast het gebouw van de Tweede Kamer.

Bas van Weegberg (FNV): “Dit verdrag maakt het mogelijk dat energiebedrijven miljarden aan compensatie kunnen claimen terwijl de werknemers van deze bedrijven daar waarschijnlijk niets van terug gaan zien. Dit verdrag is goed voor de aandeelhouders en slecht voor de werknemers en gewone mensen die uitzien naar een rechtvaardige energietransitie.”

RWE als enige partij positief

Vanuit zowel onafhankelijke experts en academici als vanuit maatschappelijke organisaties kwam er stevige kritiek op het verdrag.

Christina Eckes, hoogleraar Europees recht aan de Universiteit van Amsterdam: “Bedrijven hebben onder het ECT extra rechten bovenop wat zij hebben in nationale rechtssystemen en kunnen hogere schadevergoedingen krijgen, zelfs voor toekomstige winsten. Dat is waarom de fossiele industrie het ECT zo interessant vindt.“

Bart-Jaap Verbeek, onderzoeker bij SOMO: “Het ECT beschermt de status quo terwijl we midden in een energietransitie zitten. Het verdrag geeft de fossiele industrie met ISDS een krachtig wapen om deze transitie te vertragen en duurder te maken, en de kosten en risico’s ervan af te wentelen op de samenleving.”

Peer de Rijk, campagneleider bij Milieudefensie: “Ik citeer hier het IPCC klimaatpanel van de VN, die in haar laatste rapport ook het ECT hekelde als hinderpaal. De tijd om maatregelen te nemen verdwijnt razendsnel, we kunnen het in stand houden van extra bescherming van de fossiel industrie simpelweg niet meer veroorloven.“

Duitse energiebedrijven eisen miljarden ‘compensatie’ voor hun verliesgevende Nederlandse kolencentrales

Het verdrag kon alleen op steun rekenen van de vertegenwoordiger van RWE. RWE diende via dit verdrag en buiten de rechter om een claim van 1,4 miljard euro in als compensatie voor vermeende misgelopen winsten van ná 2030 door de gedwongen sluiting van zijn kolencentrale.

Internationaal verzet

Niet alleen in Nederland is er verzet tegen dit internationale verdrag. In verschillende Europese landen is er de afgelopen maanden actie gevoerd tegen het ECT. Enkele regeringen hebben al aangekondigd zo snel mogelijk uit het verdrag te willen stappen omdat de hervormingen waar al jaren over wordt onderhandeld naar verwachting te weinig op gaat leveren. Eind deze maand wordt het onderhandelingsresultaat verwacht. De aanwezige Kamerleden vroegen zich vandaag hardop af of het verdrag nog wel te hervormen is, en of Nederland zich moet aansluiten bij de groeiende groep landen die uit het verdrag willen stappen.