SOMO’s reactie op de coronapandemie

Door de coronacrisis is de context van ons werk drastisch veranderd. Het is SOMO’s missie om de macht van de multinationals te onderzoeken, bloot te leggen en tegen te gaan en dat zullen we in deze situatie zeker blijven doen. Wel gaan we een focus aanbrengen.

De pandemie toont de kwetsbaarheid van ons economisch systeem en onze productieketens. De huidige stilstand van de economie veroorzaakt een kettingreactie van onzekerheden die met name verwoestende gevolgen hebben voor de meest kwetsbaren. We zien nu al de eerste voorbeelden van dit ‘ rampenkapitalisme : bedrijven die gebruik maken van de crisis om financiering of soepelere regelgeving te krijgen die ze onder normale omstandigheden niet krijgen zijn. Zo zorgde bijvoorbeeld de financiële sector voor deregulering in de Verenigde Staten en de farmaceutische sector voor hogere prijzen in Nederland.

Aan de andere kant laat de crisis ook zien wat er echt toe doet namelijk mensenlevens redden. Er is een herwaardering van het belang van solidariteit en de publieke sector.

Dit zijn onze prioriteiten voor de komende periode:

1. Laten zien wat ‘rampenkapitalisme’ inhoudt en tegenwicht bieden

Tijdens een crisis nemen regeringen heel snel grote beslissingen. Deze beslissingen hebben betrekking op alle sectoren met een grote maatschappelijke impact (de financiële sector, de gezondheidssector, de fossiele industrie, de arbeidsintensieve industrieën). We laten aan de hand van eerder SOMO-onderzoek zien wat belangrijk is nu. Verder bouwen we voort op onze kennis door initiatieven te ondersteunen die in lijn zijn met ons eerdere werk. Ook verzamelen we nieuw materiaal door middel van updates en casestudies. In de tussentijd volgen we nauwlettend hoe bedrijven gebruik maken van de crisis.

2. Alternatieven voor bailouts aandragen

Belangrijke industrieën zullen aansturen op bailouts en compensatieclaims in deze crisistijd. Daarom starten we eerder met ons onderzoek naar de financialisering van sectoren die een grote impact op de samenleving hebben. Hierbij zal SOMO alternatieven presenteren die ook bijdragen aan een eerlijke klimaattransitie en meer duurzame en verantwoorde productieketens.

Naast bailouts, hebben bedrijven al veel mogelijkheden om compensatie te claimen op grond van internationale verdragen. Samen met partners onderzoekt SOMO  mogelijke ISDS-claims die mogelijk zullen volgen. Ook verzamelen we informatie die de belangenbehartiging kan ondersteunen.

3. Ondersteunen van getroffen arbeiders en gemeenschappen

Bedrijven proberen in deze tijd onder hun verantwoordelijkheid uit te komen onder het mom van ‘overmacht’. SOMO ondersteunt organisaties die zich inzetten voor de bescherming van arbeiders en gemeenschappen. Ook gaan we ons onderzoek aanpassen om arbeiders te ondersteunen bij het vinden van een oplossing.