Toegang tot gerechtigheid is mogelijk

Analyse geeft zeven manieren om tot een effectief VN-verdrag over bedrijven en mensenrechten te komen

Removing Barriers to Justice

Een nieuw rapport– uitgevoerd in opdracht van een coalitie van acht maatschappelijke organisaties – toont hoe een toekomstig VN-verdrag over bedrijven en mensenrechten, slachtoffers van mensenrechtenschendingen betere toegang tot gerechtigheid kan geven. Vijf goed-gedocumenteerde gedeeltelijk Europese rechtszaken over mensenrechtenschendingen door bedrijven werden geanalyseerd: van olievervuiling door Shell in Nigeria tot het dumpen van afval door Trafigura in de Ivoorkust. Op basis van deze cases worden op zeven juridische vlakken aanbevelingen gedaan om de situatie van slachtoffers te verbeteren. Deze kunnen meegenomen worden in de onderhandelingen over het VN-verdrag over bedrijven en mensenrechten die in oktober dit jaar plaatsvinden.

Gerechtigheid is zeldzaam

Voor slachtoffers van mensenrechten- of milieuschendigen door bedrijven is het vaak moeilijk om toegang tot gerechtigheid te krijgen. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om landrechtenschendingen, dwangarbeid, slechte veiligheidsmaatregelen en gebrek aan bescherming van werknemers en lokale gemeenschappen tegen gevaarlijke stoffen. Deze internationale bedrijven vallen vaak grotendeels buiten mensenrechtenwetgeving.

Maar er is hoop voor de slachtoffers. In juni 2014 nam de mensenrechtenraad van de Verenigde Naties een baanbrekende resolutie aan om te gaan onderhandelen over een internationaal bindend juridisch instrument op het gebied van mensenrechten voor transnationale bedrijven en andere ondernemingen.

Mariëtte van Huijstee (SOMO): “Zo’n bindend instrument of ‘verdrag’ biedt kans op echte verandering. Het heeft de potentie om nationaal beleid en juridische ontwikkelingen te stimuleren, coördineren en op te schalen. Europa kan een belangrijke rol spelen in dit proces.”

Breaking through barriers

Het rapport geeft een onderbouwd en goed-gedocumenteerd antwoord op de vraag hoe een VN-verdrag de toegang tot rechtspraak kan verbeteren. De analyse is uitgevoerd in opdracht van een coalitie die bestaat uit de volgende organisaties: ActionAid Netherlands, Brot für die Welt, Centre for Research on Multinational Corporations (SOMO), CIDSE, Friends of the Earth Europe, International Trade Union Confederation (ITUC), International Transport Workers’ Federation (ITF), the Norwegian ForUM for Development and Environment (ForUM). Deze Europese organisaties zijn verbonden met de Treaty Alliance en willen de komende VN-onderhandelingen informeren.

Lees verder op onze Engelstalige website